Do hệ miễn dịch còn yếu nên trẻ nhỏ rất dễ bị tác động từ bên ngoài và dễ mắc bệnh. Để cha mẹ có thể giúp con có cơ thể khỏe mạnh, đủ sức chống lại các mầm bệnh gây hại thì cần tăng cường sức đề kháng cho con. Hãy cùng Phòng khám Đa khoa Ân Đức tìm hiểu về cách tăng sức đề kháng cho trẻ qua bài viết sau.
I. Sức đề kháng là gì?
Cơ thể con người luôn được bảo vệ bởi hệ thống rào cản của hệ miễn dịch. Hệ thống này bao gồm các tế bào, cơ quan và mô phối hợp với nhau. Để chống lại sự xâm nhập của các tác nhân gây bệnh từ bên ngoài như virus, vi khuẩn, ký sinh trùng và nấm gây bệnh…
Hệ thống miễn dịch sản sinh ra hàng loạt hóa chất, protein và bạch cầu. Để bảo vệ cơ thể khỏi sự tấn công của các kháng nguyên này trước khi chúng có thể nhân lên thêm. Nếu phòng ngừa không thành công, hệ thống miễn dịch sẽ thực hiện các biện pháp khác để tiêu diệt những “người lạ” này.
Vì vậy, câu trả lời đúng nhất cho câu hỏi “Sức đề kháng là gì?” Đây là khả năng của cơ thể để tự bảo vệ và chống lại mầm bệnh và nhiễm trùng. Ở trẻ em, khả năng này còn rất yếu và cần được hỗ trợ, củng cố theo thời gian.
II. Khi nào sức đề kháng của trẻ phát triển?
Hệ thống miễn dịch là một hệ thống phức tạp gồm các tế bào bạch cầu, đại thực bào và protein. Giúp bảo vệ cơ thể khỏi bị nhiễm trùng. Khi các chất lạ xâm nhập vào cơ thể, các tế bào bạch cầu sẽ nhận ra chúng. Và phản ứng bằng cách hình thành kháng thể chống lại chúng. Đây là những protein chống nhiễm trùng và ngăn ngừa bệnh tật.
Trong ba tháng cuối của thai kỳ, người mẹ truyền những kháng thể cần thiết cho thai nhi qua nhau thai. Để đứa trẻ được an toàn trong quá trình sinh nở. Loại và lượng kháng thể mà thai nhi nhận được phụ thuộc vào mức độ miễn dịch của cơ thể người mẹ.
Trẻ sơ sinh thường được hưởng lợi từ vi khuẩn có lợi của mẹ nên ruột chứa một lượng lớn vi khuẩn. Giúp tăng cường khả năng phòng vệ. Ngoài ra, trẻ được bú mẹ hoàn toàn trong những năm đầu đời cũng có sức đề kháng tốt hơn. Đặc biệt sau khi sinh, nếu trẻ được bú mẹ ngay sẽ nhận được nhiều kháng thể nhất. Vì sữa non của mẹ tiết ra ngay sau khi sinh có chứa nhiều kháng thể mạnh giúp trẻ chống lại nhiễm trùng.
Vì vậy, ngay từ lúc còn trong bào thai, trẻ có khả năng miễn dịch thụ động được truyền từ mẹ sang. Tuy nhiên, khả năng miễn dịch này chỉ là tạm thời và dần dần mất đi sau vài tuần hoặc vài tháng.
III. Tại sao sức đề kháng của trẻ có thể bị giảm?
Hệ thống miễn dịch suy yếu, sức đề kháng giảm sẽ khiến cơ thể trẻ dễ bị tấn công hơn. Các biến chứng do bệnh gây ra cũng sẽ nghiêm trọng hơn. Sức đề kháng của trẻ có thể bị suy giảm do nhiều nguyên nhân, chẳng hạn như:
Danh mục bài viết
+ Hệ miễn dịch suy yếu:
Sức đề kháng và hệ miễn dịch có liên quan trực tiếp với nhau. Suy giảm miễn dịch là nguyên nhân chính khiến sức đề kháng của cơ thể bị giảm và cơ thể dễ mắc bệnh. Có hai loại suy giảm miễn dịch: suy giảm miễn dịch nguyên phát do rối loạn tế bào mầm hoặc khiếm khuyết di truyền. Và suy giảm miễn dịch thứ phát do chụp X-quang, chấn thương hoặc phẫu thuật…
+ Trẻ biếng ăn:
Chán ăn là nguyên nhân hàng đầu gây ra các vấn đề sức khỏe ở trẻ em. Chán ăn kéo dài khiến trẻ bị suy dinh dưỡng, hệ miễn dịch suy yếu. Sức khỏe thể chất và tinh thần bị tổn hại nghiêm trọng.
+ Cơ thể thiếu nước:
Nước đóng vai trò quan trọng vì nó chiếm phần lớn cấu trúc của cơ thể và giúp thận đào thải độc tố. Vì vậy, nếu cơ thể trẻ thiếu nước, sức khỏe sẽ suy yếu, trẻ thường xuyên mệt mỏi và dễ mắc bệnh.
+ Thức khuya, ngủ không đủ giấc:
Nếu trẻ có thói quen thức khuya hoặc ngủ không đủ giấc, chất lượng giấc ngủ kém sẽ rất có hại. Vì cơ thể sẽ tái tạo lại năng lượng đã mất khi đi ngủ. Chất lượng giấc ngủ kém khiến cơ thể hạn chế sản xuất melatonin. Hệ thống miễn dịch khi đó bị suy yếu và không thể sản sinh ra nhiều tế bào vi khuẩn nên khả năng chống lại mầm bệnh cũng bị suy yếu.
+ Lạm dụng kháng sinh:
Thuốc kháng sinh có tác dụng điều trị bệnh nhưng cũng có thể gây hại cho cơ thể nếu sử dụng quá mức. Sử dụng quá nhiều kháng sinh ở trẻ gây rối loạn miễn dịch và giảm sức đề kháng.
Sức đề kháng của trẻ bẩm sinh còn yếu và chưa phát triển toàn diện. Ngoài ra, còn có nhiều nguyên nhân khiến hệ miễn dịch, sức đề kháng của trẻ suy giảm. Để phòng ngừa tình trạng này, trẻ nên tuân thủ chế độ ăn uống khoa học và lối sống lành mạnh. Đồng thời cha mẹ nên khuyến khích trẻ vận động thường xuyên. Bằng cách này, sức đề kháng mới của trẻ luôn ở trạng thái tốt nhất và bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tật.
IV. Cách tăng cường sức đề kháng cho trẻ
Như đã đề cập trước đó, việc nâng cao sức khỏe cho trẻ có khả năng phục hồi kém là rất quan trọng trong giai đoạn đầu phát triển. Tuy nhiên, cha mẹ không nên quá chú trọng vào việc cho trẻ uống thuốc tăng sức đề kháng. Mà nên cân bằng hợp lý chế độ ăn hàng ngày của trẻ để giúp trẻ hình thành những thói quen tích cực, tránh các yếu tố có hại cho sức khỏe.
Để giúp trẻ có sức đề kháng yếu trở nên khỏe mạnh hơn, các mẹ có thể tham khảo những lời khuyên sau:
-
Cho con bú sữa mẹ trong vài tháng đầu đời giúp bé nâng cao sức khỏe
Chỉ cho con bú sữa mẹ trong 6 tháng đầu. Nếu hoàn cảnh không cho phép, hãy thử cho bé bú ít nhất 2 đến 3 tháng đầu để tăng cường khả năng miễn dịch cho bé. Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất để trẻ phát triển thể chất, tinh thần và trí tuệ.
Đặc biệt, sữa mẹ là nguồn cung cấp kháng thể quan trọng. Nó giúp tăng cường hệ miễn dịch, tăng sức đề kháng cho bé và bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tật. Nuôi con bằng sữa mẹ giúp trẻ phòng ngừa các bệnh. Ví dụ như tiêu chảy, viêm phổi, dị ứng, nhiễm trùng tai, viêm màng não và hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh. Giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính ở tuổi trưởng thành như béo phì, bệnh tim mạch, tiểu đường, …
-
Chế độ dinh dưỡng hợp lý
Một chế độ ăn uống hợp lý, cân bằng và đủ dinh dưỡng là rất quan trọng cho sự phát triển toàn diện của trẻ và còn có thể giúp ích. Trẻ tăng cường sức đề kháng hiệu quả. Trẻ cần được bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời; quá trình này có thể mất khoảng 2 năm.
Khi trẻ biết ăn uống hoặc có thể bổ sung chất dinh dưỡng qua thực phẩm. Mẹ cần chú ý chế độ ăn đầy đủ, cân đối với 4 nhóm chất dinh dưỡng: lipid, tinh bột, protein, vitamin và khoáng chất. Không dùng quá nhiều gia vị, không quá mặn cũng không quá ngọt.
-
Tạo thói quen tập thể dục thường xuyên
Các mẹ nên khuyến khích con tập thể dục nhiều hơn thay vì ngồi nhà xem TV, máy tính. Thông qua thói quen vận động thể chất, trẻ có thể tăng cường hệ miễn dịch. Để trẻ có động lực vận động, cha mẹ nên là người cùng con chơi những môn thể thao, trò chơi phù hợp với lứa tuổi. Trẻ lớn hơn có thể chơi bóng đá, đi xe đạp, bơi lội, v.v.
-
Cách tăng sức đề kháng – Cho trẻ ngủ đủ giấc
Ngủ đủ và sâu là điều cần thiết cho sự phát triển của trẻ. Ngủ đủ giấc giúp bé phát triển trí tuệ, chiều cao, cân nặng và tăng sức chịu đựng. Ngoài ra, còn giúp trẻ cảm thấy thoải mái, vui vẻ suốt cả ngày. Tùy theo độ tuổi mà trẻ cần thời gian ngủ khác nhau.
Các mẹ có thể dựa vào bảng Tổng thời gian giấc ngủ trong ngày của AASM (American Academy of Sleep Medicine) 2016 Total Daily Sleep Schedule để cân bằng thời gian ngủ của con mình:
+ 4-12 tháng: 12-16 tiếng (bao gồm cả bữa trưa).
+ 1-2 tuổi: 11-14 giờ (bao gồm cả những giấc ngủ ngắn).
+ 3-5 tuổi: 10-13 giờ (kể cả ngủ trưa).
-
Bổ sung thêm rau xanh, trái cây vào khẩu phần ăn hàng ngày là cách tăng sức đề kháng cho bé
Chuyên gia dinh dưỡng đã chỉ ra rằng chất dinh dưỡng có trong rau xanh, trái cây. Sẽ giúp cơ thể sản sinh ra nhiều interferon và bạch cầu. Đây là những kháng thể giúp bao phủ bề mặt tế bào và ngăn chặn vi khuẩn xâm nhập. Ngoài ra, nhiều nghiên cứu khác cho thấy thường xuyên bổ sung rau, trái cây vào khẩu phần ăn của trẻ. Giúp tăng cơ hội phòng ngừa ung thư khi trưởng thành. Vì vậy, mẹ cần bổ sung thêm nguồn thực phẩm tươi xanh, tự nhiên vào khẩu phần ăn hàng ngày của con.
-
Giúp bé tránh xa vi khuẩn có hại
Không gian xung quanh bé luôn chứa rất nhiều vi khuẩn có hại. Việc bé tiếp xúc với đồ vật sau khi chơi và bú tạo cơ hội cho vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể trẻ. Các mẹ nên giúp con ngừng mút ngón tay. Đồng thời dạy trẻ rửa tay bằng xà phòng sau khi ăn, chơi, hắt hơi, ho. Ngoài ra, bạn nên tắm cho bé bằng sữa tắm kháng khuẩn chuyên dụng cho bé để nâng cao sức đề kháng cho da.
-
Cách tăng sức đề kháng cho trẻ – Đừng lạm dụng quá nhiều thuốc kháng sinh
Tác dụng của thuốc kháng sinh không thể phủ nhận nhưng hiện nay có rất nhiều bà mẹ lạm dụng chúng vì con. Thuốc kháng sinh giống như “con dao hai lưỡi”. Sử dụng quá nhiều sẽ làm suy yếu sức đề kháng của trẻ và khiến trẻ bị lệ thuộc vào thuốc.
Nhiều bậc cha mẹ thường cho con uống kháng sinh ngay khi trẻ có dấu hiệu sốt hoặc đau họng. Điều này hoàn toàn không được khuyến khích. Thật không may, khi trẻ bị nhiễm trùng đường hô hấp do virus. Uống thuốc kháng sinh không có tác dụng mà còn khiến trẻ kháng thuốc. Và gây ra những tác dụng phụ không mong muốn như dị ứng, tiêu chảy. Để tăng sức đề kháng cho trẻ và phòng ngừa các bệnh về đường hô hấp. Cha mẹ nên áp dụng 4 cách tăng sức đề kháng được mô tả trong bài viết và chú ý giữ ấm cho trẻ khi giao mùa.
Khi trẻ lần đầu bị bệnh, cha mẹ phải học cách ứng phó phù hợp. Nếu tình trạng bé xấu đi, bạn nên đưa bé đến bác sĩ để khám và điều trị kịp thời.
-
Cho trẻ uống đủ nước mỗi ngày
Không phải bà mẹ nào cũng biết rằng việc cung cấp cho con đủ nước mỗi ngày. Đó cũng là cách tăng cường sức chịu đựng cho con một cách hiệu quả. Trẻ bú mẹ, đặc biệt là trẻ dưới 6 tháng tuổi, có thể bổ sung nước qua sữa mẹ. Tuy nhiên, khi trẻ bắt đầu ăn dặm, trẻ phải uống nước lọc hoặc nước ép trái cây. Không cho trẻ uống đồ uống có ga hoặc soda.
-
Cách tăng sức đề kháng cho trẻ là giữ môi trường sống sạch sẽ
Khi trẻ sinh hoạt trong một môi trường sống sạch sẽ có thể loại trừ được các mầm bệnh. Cách tạo môi trường sống sạch sẽ để tăng sức đề kháng cho bé gồm:
+ Nơi ở phải sạch sẽ, thông thoáng, trong lành, nên mở cửa sổ vào ban ngày để đón nắng ấm và gió. Như vậy, các tác nhân gây bệnh cũng thoát ra khỏi nơi ở.
+ Trong nhà tuyệt đối không hút thuốc lá để tránh nguy cơ trẻ bị nhiễm khói thuốc lá gây hại đến sức đề kháng của trẻ.
+ Tạo cho trẻ thói quen giữ vệ sinh thân thể, tắm gội thường xuyên, đánh răng sạch sẽ để loại bỏ các tác nhân khiến trẻ dễ mắc bệnh. Và có thể phòng chống các bệnh viêm nhiễm do vi khuẩn, vi rút gây ra.
-
Bổ sung vitamin là cách tăng sức đề kháng cho bé tốt
Để trẻ khỏe mạnh và phát triển thể chất tối ưu. Cha mẹ cũng nên chú ý đến việc bổ sung các vitamin để tăng sức đề kháng cho bé, bao gồm:
+ Vitamin A: cung cấp vitamin A. Dinh dưỡng đầy đủ thúc đẩy hoạt động của các tuyến ngoại tiết. Giúp bé tăng sức đề kháng chống lại vi khuẩn, virus xâm nhập.
+ Vitamin B: Vitamin B6 và B9 nói riêng đóng vai trò quan trọng trong quá trình tổng hợp các tế bào tham gia vào cơ chế miễn dịch của cơ thể.
+ Vitamin C: Tăng sức đề kháng cho bé 1 tuổi với vitamin C. C ó tác dụng kích thích tế bào lympho T và cải thiện hoạt động của bạch cầu. Điều này có nghĩa là con bạn khỏe mạnh hơn và ít bị bệnh hơn.
+ Vitamin E: Đây là loại vitamin giúp tăng sức đề kháng cho bé và có đặc tính chống oxy hóa mạnh giúp bảo vệ cơ thể khỏi bị nhiễm trùng.
-
Cách tăng sức đề kháng cho trẻ – Tiêm phòng đầy đủ cho bé
Trong giai đoạn đầu đời, hệ thống miễn dịch của con bạn chưa được phát triển đầy đủ. Vì vậy, tiêm chủng là cách để tăng sức đề kháng cần thiết cho trẻ. Từ đó giúp bảo vệ sức khỏe nói chung trước nguy cơ lây nhiễm. Cha mẹ phải đưa trẻ đi tiêm chủng đúng lịch và đúng các chỉ định tiêm chủng cần thiết như sau:
+ Tiêm vắc xin thủy đậu, sởi, quai bị, rubella cho trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên.
+ Vắc-xin phòng ngừa bệnh viêm phổi, viêm màng não và viêm tai giữa do phế cầu khuẩn cho trẻ từ 6 tuần đến 5 tuổi.
+ Vắc xin phòng bệnh tiêu chảy do nhiễm Rotatus, dành cho trẻ từ 6 đến 24 tuần tuổi (dùng Rotarix). 6 tuần đến 6 tháng tuổi (dùng Rotavin), 7,5 đến 32 tuần tuổi (dùng Rotateq).
+ Tiêm phòng cúm cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên. Vắc xin phòng bệnh bạch hầu – ho gà – uốn ván – bại liệt cho trẻ từ 6 tuổi trở lên.
+ Tiêm phòng bệnh thương hàn cho trẻ từ 2 tuổi trở lên.
-
Sử dụng thuốc tăng cường hệ miễn dịch ở trẻ em
Ngày nay, nhiều loại thuốc có tác dụng kích thích miễn dịch được quảng cáo trên thị trường thông qua các cơ chế rất khác nhau. Nhưng hầu hết đều chưa được chứng minh là có hiệu quả lâm sàng. Mặt khác, bất kỳ chất nào đưa vào cơ thể đều có thể gây ra những tác dụng phụ không mong muốn cho người sử dụng. Vì vậy, cha mẹ không nên tùy tiện sử dụng sản phẩm để tăng sức đề kháng cho bé. Mà cần có sự tư vấn của bác sĩ, dược sĩ để lựa chọn loại thuốc phù hợp, an toàn và hiệu quả.
Khi dùng thuốc tăng sức đề kháng, cha mẹ nên đọc kỹ thành phần và uống đúng liều lượng.
Nên tránh bổ sung chế độ ăn uống chồng chéo, có thể dẫn đến quá liều và ngộ độc cũng như tổn thương gan và thận ở trẻ em. Việc giúp trẻ em có sức đề kháng yếu khỏe mạnh trở lại thực ra khá đơn giản. Cha mẹ chỉ cần cố gắng chú ý đến chất lượng dinh dưỡng trong khẩu phần ăn. Hình thành thói quen lành mạnh cho con và tránh xa các yếu tố có hại để giúp con có hệ miễn dịch tốt và xuất sắc.
Ngoài ra, các bà mẹ cũng nên đảm bảo tiêm chủng đầy đủ cho trẻ và cung cấp cho trẻ các vi chất. Như kẽm, selen, crom, vitamin B1 và B6, chiết xuất gừng và anh đào (vitamin C) … cải thiện vị giác, ăn uống tốt. Đạt được chiều cao và cân nặng bình thường và thừa cân, có hệ thống miễn dịch tốt. Tăng sức đề kháng, ít ốm đau và ít mắc các vấn đề về tiêu hóa.
Phòng khám Đa khoa Ân Đức là phòng khám uy tín trên địa bàn Thành phố Đà Nẵng. Và trở thành điểm khám bệnh đáng tin cậy dành cho tất cả mọi người. Được phép thông tuyến thẻ bảo hiểm y tế từ các tuyến bệnh viện quận, huyện, trạm y tế. Phòng Khám Đa Khoa Ân Đức 1 cung cấp cơ sở điều trị y tế tiên tiến toàn diện và hiện đại nhất. Với đội ngũ y bác sĩ chuyên môn cao, bệnh nhân an tâm khi đến đây.
Để đặt lịch khám tại đây, quý khách vui lòng bấm số HOTLINE: 0236 3789 517 hoặc đặt lịch trực tiếp qua:
Đọc thêm:
PHÒNG KHÁM ĐA KHOA ÂN ĐỨC 1
Địa chỉ: 517 Tôn Đức Thắng, Hòa Khánh Nam, Liên Chiểu, Đà Nẵng
Điện thoại: 0236 37 89 517
Zalo: 0368.275.751
Email: anduc1.pkdk@gmail.com
