Bệnh ghẻ là một bệnh ngoài da rất phổ biến và đã có từ thời La Mã cổ đại, hơn 2.500 năm trước. Bệnh do loài côn trùng sống trên da Sarcoptes scabiei hominis gây ra. Bệnh tuy không nghiêm trọng nhưng nếu không được điều trị triệt để có thể dẫn đến nhiễm trùng da, chàm hoặc các biến chứng nguy hiểm khác. Dưới đây là những thông tin cơ bản bạn cần biết về căn bệnh này. Hãy cũng Phòng khám Đa khoa Ân Đức tìm hiểu qua bài viết sau nhé!
I. Bệnh ghẻ là gì?
Bệnh ghẻ (scabies, gale) là một bệnh ngoài da khá phổ biến do một loại côn trùng ký sinh trên da có tên là Sarcoptes scabiei, Hominis (ghẻ). Có nơi gọi là ve (mạt ngứa), chúng phổ biến vào mùa xuân và mùa hè.
Bệnh ghẻ đã tồn tại hơn 2.500 năm và xuất hiện từ thời La Mã cổ đại. Ước tính mỗi năm trên thế giới có khoảng 300 triệu trường hợp mắc bệnh ghẻ. Bệnh thường xảy ra ở những khu vực đông dân cư, điều kiện sống chật chội. Thiếu nước sinh hoạt hoặc ở những nước kém phát triển, điều kiện dinh dưỡng và vệ sinh kém.
Bệnh ghẻ là bệnh không gây hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe người bệnh. Tuy nhiên, nếu không được phát hiện. Và điều trị kịp thời có thể ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống của người bệnh và những người xung quanh. Đặc biệt gây ra những biến chứng nghiêm trọng như nhiễm trùng, chàm, viêm cầu thận cấp tính.
II. Nguyên nhân gây bệnh ghẻ là gì?
Bệnh ghẻ thường xảy ra vào mùa xuân – hè. Hàng năm trên thế giới có rất nhiều trường hợp mắc bệnh ghẻ. Hầu hết các trường hợp xảy ra ở những khu vực đông dân cư, nơi người dân sống trong điều kiện quá đông đúc. Thiếu nước sinh hoạt, vệ sinh kém và thiếu điều kiện vệ sinh để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng cơ bản.
Nguyên nhân chính gây bệnh là do ký sinh trùng ghẻ có tên khoa học đầy đủ là Sarcoptes scabiei hominis. Tuy nhiên, bệnh chủ yếu do ghẻ cái gây ra, ghẻ ở nam thường chết sau khi quan hệ tình dục. Bệnh ghẻ cái có rất nhiều loại, một số loại ghẻ cái có thể gây bệnh ở người. Và cũng có những loại ghẻ cái gây bệnh ở động vật như chó, mèo, ngựa, thỏ, chuột…
III. Đặc điểm của bệnh ghẻ
Theo các nhà khoa học, ghẻ có hình bầu dục, rất nhỏ nên khó nhìn thấy bằng mắt thường. Khi bạn nhìn thấy nó, nó chỉ là một đốm trắng chuyển động. Gầy ghẻ có 8 chân, 2 đôi chân trước có ống cảm giác và 2 đôi chân sau cụp xuống, đầu ghẻ có vòi để hút thức ăn.
Chúng thường sống ở lớp sừng của biểu bì, đào hang vào ban đêm và đẻ trứng vào ban ngày. Chúng đẻ từ 1 đến 5 quả trứng mỗi ngày. Khoảng 10% số trứng phát triển thành bệnh ghẻ trưởng thành. Vòng đời của ghẻ trên kéo dài khoảng 30 ngày.
Trong điều kiện thuận lợi, ghẻ cái sinh sản và phát triển rất nhanh. Chúng có thể sinh 150 triệu con trong 3 tháng và chết sau khi đẻ hết trứng. Nếu rời khỏi vật chủ, con ghẻ cái chỉ có thể sống được 4 ngày. Bệnh ghẻ cái có khả năng tiết ra enzym protease phá vỡ lớp sừng của da người. Khiến chúng dễ dàng di chuyển qua các lớp trên của da. Bệnh ghẻ nữ thường ăn mô bị phân hủy hơn là máu.
IV. Triệu chứng của bệnh ghẻ
Dấu hiệu ghẻ thường gặp nhất ở người mắc ghẻ là: ngứa, chủ yếu về đêm, khi đi ngủ do ghẻ cử động. Kích thích các đầu dây thần kinh cảm giác trên da và một phần do ghẻ cái bài tiết chất độc ra trong khi đào hang. Ngứa và gãi có thể gây nhiễm khuẩn… và một số trường hợp có thể bị sốt.
Người lần đầu tiên tiếp xúc với ký sinh trùng ghẻ trong vòng hai tuần đầu không có dấu hiệu ngứa ngáy. Có lẽ vì ghẻ mới xâm nhập và chưa có phản ứng nên không cảm thấy ngứa. Điều đó giải thích cho câu hỏi: “Tại sao có người bị bệnh ghẻ thật nhưng lại không cảm thấy ngứa chút nào?”
Người nào bị ghẻ tái phát sẽ cảm thấy ngứa ngáy dữ dội ngay khi ghẻ xâm nhập vào da.
+ Sau khi ngứa sẽ xuất hiện các tổn thương đặc hiệu: ghẻ và mụn nước hay còn gọi là mụn trai và đường hang.
+ Mụn nước ở bệnh ghẻ thường nhỏ như hạt tấm, trông giống như hạt ngọc (khi chưa nhiễm bệnh). Chúng không bao giờ mọc thành từng nhóm mà mọc rải rác, nhất là ở những vùng da non.
+ Bệnh ghẻ giường xảy ra do ghẻ ăn sâu vào lớp sừng, có dạng đường cong ngoằn ngoèo, dài 2-3 cm, mép cao hơn bề mặt da, màu trắng xỉn hoặc trắng xám, không khớp với vết da, ở phần trên đầu. Trong hang có những bong bóng có đường kính khoảng 1 đến 2 mm, trong đó là nơi ghẻ cư trú.
+ Các vị trí tổn thương thường là: lòng bàn tay, giữa các ngón tay, cổ tay, mu bàn tay, trước nách, quanh rốn, mông, chân và ghẻ. Các vết thương trên đầu và mặt rất hiếm gặp, đặc biệt ở nam giới. Tất cả đều có tổn thương ở quy đầu và thân dương vật. Ở phụ nữ cũng có tổn thương ở núm vú và ở trẻ em cũng có tổn thương ở gót chân và lòng bàn chân.
+ Bệnh ghẻ gây ngứa dữ dội nên người bệnh gãi rất mạnh dẫn đến các tổn thương như trầy xước, bào mòn, sẩn, đóng vảy, phồng rộp, mụn mủ, chốc lở, v.v. Cũng như để lại những vết sẹo sẫm màu, đổi màu, tạo ra hình ảnh giống như ” khảm xà cừ”, “hình hoa gấm”.
V. Phương pháp điều trị bệnh ghẻ là thế nào?
Có rất nhiều phương pháp điều trị bệnh ghẻ khác nhau tùy theo độ tuổi và mức độ nặng nhẹ của người bệnh. Khi điều trị bệnh ghẻ, bạn cần chú ý những điều sau:
+ Dùng thuốc kết hợp với xà phòng tắm theo chỉ định của bác sĩ.
+ Nếu bị ghẻ nặng, viêm da, bội nhiễm hoặc chàm thì trước tiên nên điều trị viêm da và bội nhiễm;
+ Sau đó dùng thuốc chống ghẻ hoặc điều trị đồng thời bệnh ghẻ và viêm da.
+ Dùng thuốc uống để điều trị toàn thân khi có bội nhiễm, …
Khi điều trị bệnh ghẻ cần ghi nhớ những điều sau:
+ Điều trị càng nhanh càng tốt.
+ Đối xử với mọi người trong cùng gia đình, nhóm, trường mẫu giáo hoặc lớp học.
+ Không gãi mạnh để tránh làm tổn thương da, có thể dẫn đến viêm da, nhiễm trùng.
+ Công dụng dùng thuốc theo đơn và hướng dẫn của bác sĩ.
+ Tránh tự ý ngừng thuốc trong quá trình điều trị.
+ Đừng mua bừa bãi thuốc ghẻ vì có thể mua nhầm thuốc, gây hại da hoặc nhầm thuốc.
+ Hạn chế tiếp xúc với người khác và không dùng chung đồ vật để tránh lây lan
+ Ở trẻ nhỏ mắc bệnh ghẻ cần tuân thủ phương pháp điều trị của bác sĩ da liễu để đảm bảo sử dụng thuốc an toàn và giảm thiểu tác dụng phụ.
VI. Cách phòng tránh bệnh ghẻ hiệu quả
“Ghẻ lở hắc lào” không chỉ gây ngứa ngáy, khó chịu cho người bệnh mà còn khiến người bệnh mất tự tin. Bị cộng đồng chối bỏ, dễ dẫn đến các biến chứng nếu không được điều trị kịp thời.
Để phòng bệnh ghẻ, mỗi người nên chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau:
+ Giữ nhà cửa sạch sẽ
+ Vệ sinh cá nhân hàng ngày
+ Giặt quần áo riêng và phơi khô sạch
+ Tránh tiếp xúc trực tiếp với da của người bị ghẻ
+ Không dùng chung quần áo, chăn ga gối đệm với người bị bệnh ghẻ
Nếu trong gia đình hoặc môi trường của bạn có người bị ngứa, đặc biệt là ngứa vào ban đêm và nhiều người có triệu chứng tương tự thì cần sớm đến gặp bác sĩ da liễu để xác định nguyên nhân. Phòng khám Đa khoa Ân Đức chuyên điều trị các bệnh về da liễu hiệu quả. Đặt lịch hẹn khám qua:
Đọc thêm:
PHÒNG KHÁM ĐA KHOA ÂN ĐỨC 1
Địa chỉ: 517 Tôn Đức Thắng, Hòa Khánh Nam, Liên Chiểu, Đà Nẵng
Điện thoại: 0236 37 89 517
Zalo: 0368.275.751
Email: anduc1.pkdk@gmail.com
