Tác giả: Quản trị viên

Bệnh thần kinh ngoại biên gây ra các triệu chứng ngoại biên như tê, yếu, đau ở bàn chân và bàn tay. Thậm chí ảnh hưởng đến các cơ quan khác của cơ thể như hệ tuần hoàn và hệ tiêu hóa hóa học. Hãy cùng Đa khoa Ân Đức tham khảo bài viết sau đây nhé!

Tìm hiểu thêm về Phòng khám bệnh đường hô hấp hiệu quả tại Đà Nẵng

I. Tổng quan về thần kinh ngoại biên?

Hệ thần kinh ngoại biên (HTKNB) là một bộ phận của hệ thần kinh. Bao gồm nhân và các dây thần kinh sọ, các tế bào sừng trước của tủy sống, các hạch thần kinh nằm ngoài não. Và ống sống, các rễ và các nhánh của dây thần kinh cột sống, đám rối thần kinh, dây thần kinh ngoại biên…

Chức năng chính của hệ thần kinh bên trong là kết nối hệ thần kinh trung ương với các chi và cơ quan. Không giống như hệ thần kinh trung ương, hệ thần kinh trung ương không được bảo vệ bởi hàng rào cột sống, hộp sọ hoặc máu não. Và do đó dễ bị tổn thương trước các chất độc bên ngoài và tổn thương cơ học.

Bệnh thần kinh ngoại biên không phải là một bệnh độc lập. Là thuật ngữ chung chỉ một số bệnh gây ra do tổn thương hệ thần kinh ngoại biên của cơ thể.  Hệ thần kinh của cơ thể gồm có 2 phần:  

+ Hệ thần kinh trung ương (CNS: Central Neuron System) bao gồm não và tủy sống.

+ Hệ thần kinh ngoại biên (PNS: ngoại vi hệ thần kinh) kết nối các dây thần kinh xuất phát từ não. Và tủy sống đến các phần còn lại của cơ thể như chi trên (cánh tay, cẳng tay, bàn tay); Chi dưới (đùi, cẳng chân, bàn chân); Các cơ quan nội tạng của cơ thể, khớp và thậm chí cả miệng, mắt, tai, mũi và da.

Bệnh thần kinh ngoại biên xảy ra khi dây thần kinh bị tổn thương hoặc bị phá hủy bởi nhiều cơ chế khác nhau. Và không thể gửi tín hiệu từ não và tủy sống đến cơ, da và các bộ phận khác của cơ thể và ngược lại. Bệnh lý thần kinh ngoại biên có thể ảnh hưởng đến nhiều dây thần kinh hai bên (tổn thương dây thần kinh không đối xứng hai bên, bệnh đa dây thần kinh). Tổn thương đối xứng hoặc chỉ một dây thần kinh. Hoặc nhóm dây thần kinh tại một thời điểm (bệnh đơn dây thần kinh).

II. Nguyên nhân bị bệnh thần kinh ngoại biên

Bệnh thần kinh ngoại biên là tổn thương dây thần kinh do nhiều nguyên nhân khác nhau. Một số nguyên nhân thường gặp:  

1. Chấn thương hoặc chèn ép thần kinh

Chấn thương cơ học như tai nạn giao thông, té ngã, chấn thương thể thao có thể gây tổn thương dây thần kinh ở các mức độ khác nhau. Các chấn thương vi mô khác nhau hoặc lặp đi lặp lại cũng có thể gây tổn thương thần kinh. Chẳng hạn như sử dụng nạng, ngồi trong thời gian dài, gõ máy tính hoặc nói chuyện điện thoại, v.v.

2. Đái tháo đường

Bệnh tiểu đường có thể dẫn đến biến chứng bệnh lý thần kinh ngoại biên ở 50% bệnh nhân. Người bệnh mắc cùng lúc 2 bệnh này có nguy cơ bị loét bàn chân, phải cắt cụt chi dưới;

Đái tháo đường là một bệnh nội tiết thường kèm theo biến chứng của bệnh đa dây thần kinh. Bệnh thường biểu hiện âm thầm và khó phát hiện.

3. Bệnh lý tự miễn

Các bệnh tự miễn như Lupus ban đỏ, viêm khớp dạng thấp, hội chứng Guillain-Barré, viêm đa dây thần kinh mất myelin viêm mãn tính (CIDP), v.v.

4. Nhiễm trùng

Nhiễm trùng bao gồm các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc virus như bệnh zona, viêm gan C, bạch hầu, HIV, v.v.

5. Nghiện rượu

Vitamin B rất quan trọng để duy trì chức năng hệ thần kinh. Vitamin nhóm B  rất cần thiết để duy trì hoạt động của hệ thần kinh; Người nghiện rượu bị thiếu các vitamin này do dinh dưỡng kém.

6. Do thuốc

Một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc dùng để điều trị ung thư (hóa trị), có thể gây ra bệnh lý thần kinh. Tiếp xúc với các chất độc hại: asen, chì, thủy ngân, v.v.

7. Do di truyền

Chẳng hạn như bệnh Charcot-Merie-Tooth.

8. Thiếu các loại vitamin

Thiếu các vitamin vitamin B như B1, B6, B12, vitamin E và niacin có thể gây ra bệnh thần kinh.

Ngoài ra, còn một số các bệnh khác: như bệnh tủy xương, u gây chèn ép, bệnh thận, bệnh gan. Hoặc bệnh mô liên kết và rối loạn chức năng tuyến giáp. Chúng có thể gây ra bệnh thần kinh ngoại biên. Trong một số trường hợp không rõ nguyên nhân và còn được gọi là vô căn nguyên phát.

III. Triệu chứng của bệnh thần kinh ngoại biên

Các triệu chứng của bệnh lý thần kinh ngoại biên phụ thuộc vào dây thần kinh nào bị ảnh hưởng. Bệnh đa dây thần kinh thường bắt đầu ở các dây thần kinh dài và xa. Đó là lý do tại sao các triệu chứng thường bắt đầu ở bàn chân. Các triệu chứng thường gặp bao gồm:

– Tê: mất cảm giác ở chân và tay, biểu hiện là không cảm thấy đau khi giẫm phải vật sắc nhọn. Không cảm thấy nóng hoặc lạnh, không nhận biết mụn nước hoặc vết loét ở bàn chân. Tê chân có thể khiến bạn mất thăng bằng khi di chuyển.

– Đau: Ngứa ran hoặc nóng rát ở tay chân, thường bắt đầu ở ngón chân và bàn chân. Đôi khi bạn có thể cảm thấy nóng rát ở vùng bị ảnh hưởng, thường là ở bàn chân và cẳng chân.  

– Yếu cơ: Tổn thương dây thần kinh khiến việc điều khiển cơ trở nên khó khăn và dẫn đến yếu cơ và nhược cơ. Bạn có thể bị vấp ngã khi di chuyển hoặc gặp khó khăn khi cài cúc áo hay dùng tay bóp chặt điện thoại. Cơ bắp có thể co lại hoặc co thắt. Các triệu chứng khác:  

– Khó tiêu: đầy hơi, chướng bụng, ợ nóng, nôn mửa, táo bón hoặc tiêu chảy.  

– Khó nuốt (ít gặp hơn).  

– Cảm giác đầu lâng lâng, chóng mặt hoặc ngất xỉu khi đứng lên (hạ huyết áp thế đứng).  

– Vấn đề tình dục: Nam bị rối loạn cương dương, nữ bị khô âm đạo.  

– Vấn đề về bàng quang: mất nước tiểu, tiểu không hết.

– Đổ mồ hôi quá nhiều hoặc quá ít.

IV. Điều trị bệnh thần kinh ngoại biên

Mục tiêu của điều trị là điều trị các nguyên nhân cơ bản của bệnh lý thần kinh ngoại biên và giảm các triệu chứng như đau. Có nhiều loại thuốc dùng để giảm đau do bệnh thần kinh ngoại biên.  

1. Điều trị bằng thuốc

Ngoài các thuốc dùng để điều trị bệnh và nguyên nhân cần dùng thêm các thuốc để làm giảm triệu chứng của người bệnh, bao gồm:

+ Thuốc giảm đau thần kinh: dùng để giảm các cơn đau dùng ở người bệnh, các thuốc nên sử dụng theo chỉ định để đảm bảo không lạm dụng và không gây tác dụng phụ cho người bệnh.

+ Thuốc chống trầm cảm : được sử dụng để giảm đau cơ ở những người bị đau thần kinh mãn tính. miếng miếng dán giảm đau được dán lên da.

+ Phẫu thuật : Dùng để giảm chèn ép ở những bệnh nhân mắc bệnh lý thần kinh ngoại biên do bị chèn ép như khối u, thoát vị đĩa đệm,…Tuy nhiên, việc phẫu thuật phải được các bác sĩ chuyên khoa xem xét và đánh giá kỹ lưỡng.

2. Thay đổi lối sống sinh hoạt hằng ngày

Ngừng hút thuốc và uống rượu, vì những điều này ảnh hưởng đến hệ tuần hoàn và làm bệnh nặng hơn. Theo dõi lượng đường trong máu cẩn thận để đảm bảo lượng đường trong máu nằm dưới giới hạn cho phép đối với bệnh.

Người mắc bệnh tiểu đường nên chăm sóc tốt cho đôi chân của mình để tránh những biến chứng dẫn đến loét, hoại tử. Tập thể dục thường xuyên để nâng cao sức khỏe. Ăn uống điều độ và tiêu thụ đủ chất dinh dưỡng để đảm bảo cơ thể không bị thiếu chất. Các nguyên tố vi lượng và vitamin gây bệnh.

V. Các biện pháp phòng ngừa bệnh thần kinh ngoại biên hiệu quả

Cách tốt nhất để phòng ngừa bệnh lý thần kinh ngoại biên là kiểm soát nguyên nhân gây bệnh như tiểu đường, nghiện rượu hoặc viêm khớp dạng thấp.

Ngoài ra, mọi người nên duy trì lối sống lành mạnh bao gồm:  

+ Ăn chế độ ăn nhiều trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt và protein nạc để giữ cho thần kinh khỏe mạnh.

+ Chống lại tình trạng thiếu vitamin B-12 bằng cách tiêu thụ thịt, cá, trứng, các sản phẩm từ sữa ít béo và ngũ cốc tăng cường.

Nếu bạn là người ăn chay hoặc thuần chay, ngũ cốc tăng cường là nguồn cung cấp vitamin B-12 tốt. Nhưng bạn cũng có thể nói chuyện với bác sĩ về việc uống viên vitamin B-12.

+ Tập thể dục thường xuyên, mỗi buổi ít nhất 30 phút – 1 giờ và tập ít nhất ba lần một tuần.

+ Tránh các yếu tố có thể gây tổn thương dây thần kinh. Bao gồm chuyển động lặp đi lặp lại, tư thế chật chội gây áp lực lên dây thần kinh. Tiếp xúc với hóa chất độc hại, hút thuốc và uống quá nhiều rượu.

Nhìn chung, bệnh nhân mắc bệnh lý thần kinh ngoại biên có nguy cơ cao gặp phải các biến chứng nguy hiểm, không chỉ ảnh hưởng lâu dài đến yếu tố thẩm mỹ mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe người bệnh. Nếu được điều trị đúng cách và nhanh chóng, người bệnh có thể bảo tồn được các cơ quan và duy trì được chức năng vốn có.

Trên đây là những thông tin bạn cần phải biết về bệnh Thần kinh ngoại biên. Chúng tôi hy vọng bài viết này sẽ giúp ích đối với bạn. Bạn có thể liên hệ với chúng tôi qua HOTLINE: 0236 37 89 517 để thăm khám kịp thời.

Đọc thêm: Triệu chứng và biến chứng của bệnh đau nửa đầu?

PHÒNG KHÁM ĐA KHOA ÂN ĐỨC 1

Địa chỉ: 517 Tôn Đức Thắng, Hòa Khánh Nam, Liên Chiểu, Đà Nẵng

Điện thoại: 0236 37 89 517

 Zalo: 0368.275.751

Email: anduc1.pkdk@gmail.com